O 5 de decembro, o goberno español presentou a “Estratexia España-África 2025-2028». España busca traballar cos africanos a través dunha relación estratéxica”. Así se expresou o presidente do Goberno español, Pedro Sánchez, na presentación da Estratexia España-África 2025-2028 na Moncloa.
España é responsable directa da existencia da última colonia en África: o Sahara Occidental. Case cinco décadas despois de abandonar as súas obrigacións legais e morais, España segue sendo cómplice do sufrimento do pobo saharauí, atrapado nun brutal ciclo de ocupación e desprazamento. A afirmación do ministro español de Asuntos Exteriores, José Manuel Albares, de que “España é para África un socio comprometido en materia de paz e seguridade”, soa ao colmo da hipocrisía.
A paz e a seguridade en África non teñen cabida en boca dun representante do Goberno español, que perpetuou un dos conflitos máis longos e violentos do continente. Aínda que o goberno español presume da súa Estratexia África 2025-2028 como unha visión de crecemento e cooperación, segue permitindo a ocupación do Sahara Occidental, unha traxedia da que é á vez artífice e facilitador. Non se trata só dun pasado colonial, senón dun presente colonial en curso, xa que España segue sendo a potencia administrativa de iure en virtude do dereito internacional.
Unha traizón colonial codificada na ilegalidade
En 1975, España asinou os Acordos de Madrid con Marrocos e Mauritania, dividindo ilegalmente o Sahara Occidental sen consultar ao seu pobo. Estes acordos foron declarados nulos polo dereito internacional, unha posición reforzada polo Tribunal Internacional de Xustiza e, máis recentemente, polo Tribunal de Xustiza da Comunidade Europea (TJCE). Con todo, España non só non facilitou o prometido referendo de autodeterminación, senón que reforzou activamente a posición de Marrocos na explotación do pobo saharauí e os seus recursos.
As sentenzas do TJUE invalidaron explicitamente os acordos que implicaban a explotación dos recursos do Sahara Occidental sen o consentimento do seu pobo. En lugar de corrixir o seu rumbo, España contempla agora ceder o control do espazo aéreo do Sahara Occidental a Marrocos, un descarado acto de complicidade que lexitima aínda máis unha ocupación ilegal e pon en perigo ao pobo saharauí.
A complicidade de España nun estrangulamiento militar e económico
O muro militar da opresión
A chamada “berma” de Marrocos é moito máis que unha barreira defensiva. É un muro militar de 2.720 quilómetros de lonxitude, o máis longo do mundo no seu xénero, fortificado con tecnoloxía punta de vixilancia e ataque. Xunto co armamento tradicional, o muro inclúe millóns de minas terrestres, o que converte á rexión na zona máis minada per cápita do mundo.
Os últimos avances engadiron drons, que Marrocos utilizou para atacar a civís, incluídos nenos, así como gando esencial para o sustento dos saharauís. Este muro representa un acto diario de agresión contra o pobo saharauí, aprisionándolo nunha terra convertida en campo de batalla.
Explotación económica e saqueo de recursos
España enriqueceuse grazas á súa complicidade na explotación por Marrocos dos vastos recursos do Sahara Occidental, incluídos os fosfatos e a pesca, en flagrante violación do dereito internacional.
Os acordos de España e a UE con Marrocos seguen ignorando as sentenzas do TJUE, desposuíndo ao pobo saharauí dos seus lexítimos beneficios. Mentres tanto, os saharauís dos territorios ocupados enfróntanse a unha exclusión económica sistémica, e os dos campamentos de refuxiados a unha pobreza esmagadora.
Refuxiados saharauís: vítimas da hipocrisía española
Os refuxiados saharauís dos campamentos de Tinduf, en Alxeria, desprazados pola traizón de España e a invasión de Marrocos, deben agora mendigar ao goberno español asilo e residencia. As solicitudes de visado adoitan atrasarse e moitas son rexeitadas. Peor aínda, España deporta con frecuencia a solicitantes de asilo e activistas de dereitos humanos saharauís de volta aos territorios ocupados do Sahara Occidental ou Marrocos, onde son sometidos inmediatamente a tortura, encarceramento e trato inhumano. Esta cruel política pon de manifesto a indiferenza de España polas consecuencias dos seus actos, perpetuando o sufrimento que contribuíu a crear.
Os crimes de España: complicidade na ocupación e a opresión
O silencio e as accións de España permitiron as atrocidades de Marrocos, que inclúen:
– Guerra con drons: dirixidos contra civís saharauís (incluídos nenos) e gando.
– Vixilancia e control: Sistemas militares de alta tecnoloxía que converten o muro nunha prisión ao aire libre para os saharauís.
– Violacións dos dereitos humanos: Detencións arbitrarias, torturas e desaparicións forzosas de activistas saharauís nos territorios ocupados.
– Deportación de activistas: obrigar aos solicitantes de asilo a regresar a Marrocos ou aos territorios ocupados, garantindo a súa detención inmediata e a súa tortura.
– Privación ambiental e económica: destrución sistemática dos medios de subsistencia mediante minas terrestres e exclusión económica.
Romper o ciclo da traizón
España non pode presentarse como líder do progreso africano mentres perpetúa a violencia colonial e a explotación económica no Sahara Occidental e non asume o seu papel. O goberno español debe
1. Espolio de recursos: cesar todos os acordos, públicos ou confidenciais, con Marrocos que exploten os recursos saharauís sen o seu consentimento.
2. Deixar de apoiar a opresión militar: Poñer fin á venda de armas e ao apoio tecnolóxico que reforzan a ocupación militar marroquí.
3. Apoiar a autodeterminación: Traballar activamente coa ONU para garantir o tan esperado referendo de autodeterminación saharauí.
4. Protexer aos refuxiados saharauís: Conceder aos refuxiados a dignidade e os dereitos que merecen como vítimas da traizón colonial española.
Conclusión
España segue sendo o centro da última colonia de África, coas mans manchadas polo sufrimento do pobo saharauí. Ata que non se enfronte ao seu pasado e presente coloniais, respecte o dereito internacional e apoie a autodeterminación saharauí, as pretensións de España de promover o desenvolvemento africano non serán máis que retórica baleira. Chegou o momento de que España poña fin á súa hipocrisía e tome medidas significativas para rectificar a inxustiza que creou. Todo o que non sexa iso é unha continuación da traizón que converteu ao Sahara Occidental nun símbolo da cobiza e a crueldade colonial.
