O espolio dos fosfatos no Sahara Occidental por parte de Marrocos continúa sendo un tema de preocupación en 2023, xa que o país converteu estes recursos nunha “arma económica” para o seu beneficio político no conflito coa Fronte Polisario.
A Office Chérifien des Phosphates (OCP), ao tomar o control de Fosbucraa, unha empresa española establecida en 1968 para a explotación de minerais na rexión, reportou un beneficio neto de 1.400 millóns de dólares en 2023, principalmente grazas ás exportacións ilegais de fosfatos.
Aínda que esta cifra representa unha diminución con respecto aos ingresos récord de 2022, demostra que os fosfatos continúan sendo unha ferramenta clave na política de chantaxe de Marrocos para influír na situación do Sahara Occidental.
En ocasións recentes, Marrocos non dubidou en utilizar a súa influencia económica para castigar a países que mostran apoio ao Sahara Occidental, como foi o caso de Perú, cuxo pedido de 50.000 toneladas de abono foi anulado tras restablecer relacións diplomáticas coa República Árabe Saharauí Democrática (RASD).
Ademais, Marrocos buscou fortalecer as súas alianzas con países hostís mediante proxectos de cooperación financiados cos ingresos da explotación de fosfatos na rexión.
Con unha participación do 31% no mercado mundial de fosfatos, Marrocos benefíciese da explotación ilegal das minas de fosfatos no Sahara Occidental, ubicadas en BuCraa, ao sur de El Aaiún. Estímase que as reservas alcancen os 3.000 millóns de toneladas, cubrindo unha superficie de 250 km2.
O fosfato representa unha parte significativa dos ingresos do goberno marroquí na rexión, sendo un dos principais recursos explotados no Sahara Occidental.
En 2022, rexistrouse un importante volume de exportacións, con 23 barcos que transportaron 1,23 millóns de toneladas de fosfato desde o Sahara Occidental ocupado, aínda que esta cifra foi lixeiramente inferior á do ano anterior.
O aumento dos prezos do fosfato, esencial para a seguridade alimentaria, contribuíu ao considerable crecemento dos beneficios da OCP en 2022, cun aumento do 56% respecto ao ano anterior.
A Fronte Polisario denunciou repetidamente o espolio dos recursos naturais do Sahara Occidental por parte de Marrocos, contando co apoio de numerosas organizacións internacionais, incluída a Western Sahara Resource Watch (WSRW).
As accións destas organizacións levaron ao bloqueo de barcos que transportaban fosfato saharauí en portos estratéxicos, como Panamá e o Cabo de Boa Esperanza, en anos anteriores.
A Fronte Polisario obtivo importantes vitorias legais, como a anulación de acordos entre a Unión Europea e Marrocos que incluían ao Sahara Occidental sen o consentimento do pobo saharaui.
Estas decisións xudiciais recoñecen o dereito da Fronte Polisario a emprender accións legais en defensa do dereito do pobo saharaui á autodeterminación, desafiando a soberanía de Marrocos sobre os recursos naturais da rexión.
En resumo, o espolio de fosfatos no Sahara Occidental por parte de Marrocos continúa sendo un tema de preocupación, tanto a nivel político como legal, con importantes implicacións para o conflito na rexión e o dereito á autodeterminación do pobo saharaui.
