Unha investigación conxunta de LPPS e AFASPA revela a sistemática expulsión de xornalistas, avogados e activistas internacionais que investigan violacións do dereito internacional humanitario no Sahara Occidental.
Segundo un recente informe publicado pola liga para a Protección dos Dereitos Humanos de Presos Políticos Saharauís (LPPS) e a Asociación Francesa de Amizade e Solidariedade cos Pobos de África (AFASPA), polo menos 307 profesionais da información, avogados e activistas de dereitos humanos foron denegados ou expulsados do Sahara Occidental polas autoridades marroquís desde 2014. Estes profesionais, provenientes de 21 países repartidos en 4 continentes, buscaban investigar violacións do dereito internacional humanitario no territorio ocupado.
O informe detalla que, desde 2014, Marrocos non permite o ingreso de observadores estranxeiros ao Sahara Occidental. En cifras reveladoras, destácanse 85 expulsións realizadas en 2016, 68 en 2017 –incluíndo a deputados europeos–, 53 en 2014 e 34 en 2019. Ademais, rexistráronse polo menos 19 casos nos que persoas foron expulsadas desde Marrocos mentres se atopaban en tránsito cara ao territorio ocupado ou durante investigacións relacionadas coa situación dos dereitos humanos.
“O informe detalla que, desde 2014, Marrocos non permite o ingreso de observadores estranxeiros ao Sahara Occidental”
Entre as últimas accións, destácase a intervención das autoridades marroquís o pasado xoves, cando impediron que un grupo de parlamentarios vascos accedese ao Sahara Occidental. Estes lexisladores pretendían avaliar a situación no territorio, recoller testemuños sobre as violacións sistemáticas de dereitos humanos e denunciar a explotación de recursos naturais, ademais de tentar romper o bloqueo mediático imposto na zona.
O documento tamén denuncia a expulsión ou prohibición de acceso a Marrocos de sete organizacións non gobernamentais internacionais, entre as que se atopan Human Rights Watch, Novact, Avogados sen Fronteiras, Friedrich Naumann Stiftung, Amnistía Internacional, Fundación Carter e Free Press Unlimited.
A situación agrávase aínda máis pola falta de acceso que ten a Oficina do Alto Comisionado das Nacións Unidas para os Dereitos Humanos (ACNUDH) ao Sahara Occidental, logo de nove anos de espera por unha autorización das autoridades marroquís. No seu último informe sobre a situación na rexión, o Secretario Xeral da ONU, Antonio Guterres, expresou a súa preocupación ante a “persistente” imposibilidade de contar cun seguimento independente, imparcial e regular dos dereitos humanos no territorio.
Guterres destacou que a carencia de acceso a información de primeira man prexudica a avaliación integral da situación de dereitos humanos, mentres o ACNUDH continúa recibindo reportes sobre restricións, intimidación e acoso contra activistas saharauís que defenden o dereito á autodeterminación.
A Misión das Nacións Unidas para o Referendo do Sahara Occidental (MINURSO) segue sendo a única misión de mantemento da paz na zona sen un mecanismo de vixilancia dos dereitos humanos, o que contribuíu ao agravamento das violacións na rexión.
A pesar do bloqueo militar e mediático imposto por Marrocos, a resistencia saharauí segue espertando o interese internacional. Desde 2002, segundo indican LPPS e AFASPA, defensores de dereitos humanos, xornalistas, avogados, directores, sindicalistas e amigos do pobo saharauí han arribado á rexión co obxectivo de documentar as condicións de vida e a resistencia pacífica ante o que describen como unha represión colonial.
“A pesar do bloqueo militar e mediático imposto por Marrocos, a resistencia saharauí segue espertando o interese internacional”
O informe pon en evidencia a estreita relación entre as medidas de expulsión e o intento de silenciar calquera forma de denuncia sobre a situación dos dereitos humanos no Sahara Occidental, abrindo un debate sobre a necesidade de garantir o acceso á información e a protección dos dereitos fundamentais en territorios en conflito.