Mondariz | Mondariz-Balneario continúa denegando o acceso de Mondariz á EDAR a pesar de que existe un convenio de colaboración para o sostemento conxunto e o consecuente uso compartido das instalacións desde 2005
O saneamento do Concello de Mondariz (4.410 habitantes segundo datos de 2020) leva 15 anos comprometido porque o veciño Concello de Mondariz-Balneario (637 habitantes no mesmo periodo), onde se ubica a Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR), négase a autorizar a conexión de colectores.
“Mondariz e Mondariz-Balneario asinaron en setembro de 2005 un convenio de colaboración para o sostemento conxunto dos servizos de gardería infantil, punto limpo e depuración de augas residuais no que xa se facía referencia á construción dunha nova EDAR en territorio de Mondariz-Balneario para servir aos dous concellos”, explica o alcalde de Mondariz, Xosé Emilio Barros.
O proxecto construtivo da nova EDAR, executado e financiado con fondos europeos por parte de Augas de Galicia en 2006, foi deseñado para satisfacer as necesidades dunha poboación de 6.000 habitantes. “É incomprensible que, a día de hoxe, a EDAR soamente permita verter a 2.500 veciños e veciñas, moi por debaixo da capacidade de depuración que permiten as súas características técnicas”, destaca Barros.
Sen conexión á EDAR non pode avanzar o saneamento
No convenio de colaboración asinado polos alcaldes dos dous concellos en 2005, anterior á construción da EDAR actual, xa se prevía unha “rede de colectores que aumente considerablemente o número de veciños de Mondariz que vertan as súas augas residuais na nova depuradora” (apartado III da exposición de motivos).
“No convenio de colaboración asinado polos alcaldes dos dous concellos en 2005, anterior á construción da EDAR actual, xa se prevía unha ‘rede de colectores que aumente considerablemente o número de veciños de Mondariz que vertan as súas augas residuais na nova depuradora”
O Concello de Mondariz, polo tanto, emprendeu nos seguintes anos a construción dun colector xeral de augas residuais para 2.000 habitantes que hoxe en día está en desuso porque o Concello de Mondariz-Balneario non permite conectalo á EDAR. “A estación depuradora, segundo as súas características técnicas, ten capacidade de sobra para asumir a vertedura que supón este colector. Non hai xustificación posible. O alcalde de Mondariz-Balneario debería dar a cara porque este asunto afecta moitísimo á calidade medioambiental do río Tea, tamén no concello que goberna”, comenta Barros.
Esta denegación de acceso á EDAR obriga a Mondariz a depurar as augas residuais en instalacións obsoletas que son incapaces de soportar o caudal que reciben e fallan periodicamente. “No caso da planta de bombeo situada na Poeira, hai un problema estrutural de deseño que provoca verteduras periódicas ao río. O paradoxo, sen embargo, é que a cinco metros atopamos o colector que se construíu para enganchar á EDAR. Unha acción tan doada como esta, se realmente hai vontade de coidar o río nos dous concellos, acabaría drasticamente coas verteduras”, explica o concelleiro mondaricense de Medio Ambiente, Leopoldo Tato.
“Somos conscientes do problema medioambiental que provoca esta situación, por iso insistimos en reclamar o dereito de conexión á EDAR. Non é posible avanzar na rede de saneamento municipal se non se autoriza esta conexión. É unha estratexia totalmente ineficaz. A proba é este mesmo colector xeral, que se fixo en 2015 para dar servizo ao centro de Mondariz e ás parroquias de Riofrío e Frades e nunca se puxo en funcionamento. As infraestruturas que non se usan se deterioran incluso máis polo paso do tempo, e iso xa o estamos observando no colector”, engade Barros.
Nos últimos anos, neste contexto de privación de acceso á EDAR por parte do veciño Mondariz-Balneario, o Concello de Mondariz ten buscado solucións parciais en materia de saneamento que teñen un alcance moi limitado. Unha destas actuacións municipais é a construción de dúas depuradoras ecolóxicas nos barrios de Poñe (Mouriscados) e Da Pena (Vilasobroso), que cando estean operativas poderán dar servizo a pouco máis de 300 veciños e veciñas. Este proxecto, malia ser financiado polo Plan Concellos 2019 da Deputación de Pontevedra, recibiu a autorización da Confederación Hidrográfica do Miño-Sil en xaneiro deste ano. “Inicialmente, o proxecto non foi aceptado pola autoridade competente e houbo que modificalo, co correspondente atraso”, explica o alcalde de Mondariz. Estas obras, sen embargo, xa están adxudicadas e comezarán nas próximas semanas.
Outras das liñas de acción nas políticas municipais relacionadas cos servizos básicos, como o saneamento, é o reaxuste organizativo para buscar unha maior eficiencia. “Cando chegamos ao goberno observamos que algúns servizos subcontratados, como o control de depósitos e depuradoras, estaban notablemente inflados respecto aos prezos do mercado. Buscamos outros provedores máis eficientes e este esforzo posibilitou un notable aforro orzamentario nesta partida sen perder calidade”, explica Tato.