Ponteareas | María Jesús Mera González acaba de obter un premio no Festival Internacional de Xardíns de Ponte de Lima coa súa proposta “La Chapelle”. Con ela conversamos para Foro A Peneira-Novas do Eixo Atlántico sobre este evento, a súa experiencia profesional e os proxectos arquitectónicos que se están levando a cabo en Ponteareas.
Acabas de obter o premio no Festival Internacional de Xardíns de Ponte de Lima. Foi esta a túa primeira experiencia en eventos deste tipo?
Non, hai anos participei nun concurso de edificación do COAG cun proxecto de ampliación dunha vivenda tradicional. Foi unha intervención pequena na que se buscou o respecto e o dialogo co xa existente, a unión co entorno natural e a implementación de sistemas de construción pasiva; e a verdade que o resultado foi moi bo.
Esta é a segunda vez que participo nun concurso, aínda que neste caso caso é de carácter internacional e relacionado co paisaxismo. Lembro que foi un día increíble no que me comunicaron que habían seleccionado o meu proxecto como finalista entre 54 candidaturas de 14 países. Non mo podía crer. Estou moi orgullosa de ser a representante española, de ser de Ponteareas e de haber visto o xardín finalmente realizado, porque todo desenvolveuse durante a etapa máis dura da pandemia do COVID-19.
“Estou moi orgullosa de ser a representante española, de ser de Ponteareas e de haber visto o xardín finalmente realizado, porque todo desenvolveuse durante a etapa máis dura da pandemia do COVID-19”
Como valoras tanto a idea deste tipo de concursos como a súa organización?
É unha gran oportunidade. En primeiro lugar porque permite expresarte sen límites de creatividade impostos máis que os do propio tema do concurso, que neste caso era ademais moi suxerente, “As religiões nos jardins”, e foi por iso polo que decidín presentarme co xardín que chamei “La Chapelle”. En segundo lugar, porque é unha fiestra que permite darte a coñecer e entrar en contacto con outras culturas a través dos seus deseñadores e das súas propostas, o que é realmente enriquecedor.
En canto á organización, o concurso conta xa cunha ampla experiencia, este é o 16º festival que realizan, e iso notouse sobre todo pola capacidade de resposta fronte á situación de pandemia coa que se tiveron que construír os xardíns e despois organizar o acto de apertura que tivo lugar a finais de maio deste ano. Aínda que se ben é certo a exposición dos xardíns finalistas que estará aberta ata o 31 de outubro debería de haberse realizado o ano pasado, pero suspendeuse ao estar restrinxida a mobilidade de persoas.
O que me pregunta moita xente é como é o sistema de votación, se pódese votar en liña ao xardín que queres que gañe ou non; e neste sentido desde a organización optaron porque só poidan votar as persoas que vaian velos in situ a Ponte de Lima. A finais de outubro coñecerase o país gañador, pero simplemente o feito de ser seleccionado e de ver construída a túa idea, é xa o mellor premio.
No seu momento, entre 2017 e 2019, traballaches co Concello de Ponteareas en proxectos de rehabilitación e adecuación de espazos públicos. Neste sentido, como valoras os proxectos actuais? Entendes que pode haber outros espazos públicos a rehabilitar?
Estamos nun momento no que é de gran importancia a sustentabilidade do territorio, a rehabilitación e a rexeneración urbana, polo que son moi positivos os proxectos de recuperación de edificios e espazos públicos que se están levando a cabo en Ponteareas e que redundarán desde logo, nunha mellor calidade de vida dos cidadáns. Aínda que quizais sería interesante incorporar neles unha perspectiva ecourbana e estratexias de deseño biofílico ou de natureza análoga, tanto en edificios como en espazos urbanos; sistemas que permitisen a integración do natural e da natureza na nosa contorna construída, sen limitar os seus ciclos e que fixesen máis amable a experiencia sensorial dos espazos nos que nos movemos todos os días, sobre todo no centro urbano.
“Estamos nun momento no que é de gran importancia a sustentabilidade do territorio, a rehabilitación e a rexeneración urbana”
Coñeces o PXOM de Ponteareas, oficiosamente aprobado? Consideras que cumpre coas expectativas dos cidadáns?
Esta é unha pregunta de difícil resposta. O desenvolvemento dos plans xerais é algo complexo, son ferramentas moi potentes de ordenación integral do territorio nas que converxen e mestúranse factores de múltiples ámbitos, así que é moi complicado que haxa un consenso único por parte da cidadanía. No estudo escoito multitude de opinións en base á casuística de cada cliente, non sabía que dicirche, pero o plan debería ser, e oxalá o sexa, unha oportunidade real de desenvolvemento de Ponteareas e dos seus cidadáns para os desafíos que temos todos por diante.
Como valoras as túas experiencias profesionais coa Xunta de Galicia e a Universidade da Coruña?
Traballar en diferentes ámbitos do sector público fai que teñas unha visión moito máis ampla da túa profesión ponche en contacto con persoas doutros campos e enriquécese moito a túa experiencia profesional; pero o tema universitario é quizaís un dos mellores sectores, porque che introduce nun mundo en constante desenvolvemento, movemento e innovación.
Que proxectos arquitectónicos estás levando a cabo actualmente?
Pois no campo da arquitectura agora mesmo no estudo estamos a desenvolver diversos proxectos de reforma, construción e rehabilitación de vivendas, locais, etc. e de recuperación de elementos da arquitectura popular. E doutra banda, tamén estamos a desenvolver un proxecto de investigación a maior escala sobre estratexias e implementación de deseño urbano biofílico e ecosostenible.
“Temos por diante un gran reto para alcanzar a neutralidade climática no 2050 e que se migre cara a fontes de enerxías renovables, e nisto o sector da construción xoga un papel moi importante porque contorna ao 40% das emisións proveñen de aquí”
Cal é a túa opinión sobre as novas alternativas na construción de vivendas (ecolóxicas, sostibles, en contornas naturais, etc)
É algo crucial. Temos por diante un gran reto para alcanzar a neutralidade climática no 2050 e que se migre cara a fontes de enerxías renovables, e nisto o sector da construción xoga un papel moi importante porque contorna ao 40% das emisións proveñen de aquí. Así que, máis que unha alternativa, é algo co que nos debemos de familiarizar porque é xa unha realidade do noso presente, que mellora ademais notablemente a saúde das construcións e a calidade de vida dos usuarios. Moitas grazas e espero que vaiades a visitar a Exposición Internacional de Xardíns de Ponte de Lima e gústevos a miña proposta “La Chapelle”.
