Mentres o Goberno do Estado minimiza o paso adiante dado co desarme da ETA, o ministro francés do Interior considerouno “un grande paso adiante”. Pola súa banda, o lehendakari Urkullu definiu o sentimento maioritario da cidadanía vasca cando di que a entrega do arsenal tiña un significado ético central, en canto “certificaba definitivamente que nin unha soa das vítimas debeu morrer nunca”.
ETA foi derrotada políticamente moito antes ca policialmente. Perdeu por milleiros cada ano o seu primitivo apoio social, aínda bastante importante a fins da década dos 80 do século pasado. E a súa deslexitimación social tería sido moito máis rápida de non ser pola actuación dos GAL. Un instrumento de terror creado, financiado, sostido e dirixido polo Goberno do Estado que rearmou parcial e provisionalmente aquel apoio social, desaparecido por sorte hai bastante tempo.
O cesamento indefinido do fogo en outubro do 2011 constatou unha ETA con reducida capacidade operativa, mais á banda ficáballe capacidade para facer dano uns meses ou mesmo uns anos máis. O adeus ás armas veu precedida dunha intensa negociación na que participaron o PSE, o ministro Rubalcaba (PSOE) e o PNV. Tamén (xusto é recoñécerllelo, malia ser canda mozo un seareiro da violencia) dunha moi activa campaña de Arnaldo Otegi para amosarlle ás bases abertzales a necesidade da paz.
Cumpre agora a definitiva disolución da banda para activar o 10º ponto do Pacto de Ajuria Enea, subscrito no 1988 por todas as forzas vascas (agás Herri Batasuna, precedente da actual Sortu). É dicir, para atopar as solucións xurídicas que resolvan o achegamento dos presos a Euskadi e a aplicación de beneficios penitenciarios que permitan pasar páxina.
Todo isto sen prexuizo de afondar nunha política de convivencia e reconciliación que atenda nomeadamente ás necesidades materiais e de inclusión social das vítimas do terrorismo (tamén, por certo, das vítimas do GRAPO ou do GAL). Mais tamén sen inventar novos e adicionais requisitos para activar os precisos mecanismos de política penitenciaria.
ETA foi derrotada políticamente e non ha server nunca máis como arma política arreboladiza.